گرایش مهندسی مخازن هیدروکربوری
پس از کشف حوزه نفتی و حفاری آن، فاز مهندسی مخزن در صنایع بالادستی شروع میشود. در این قسمت، وظیفه مهندس مخزن بازیافت منابع هیدروکربوری به صورت بهینه از مخزن زیرزمینی است. در این راه ابتدا باید شناخت مخزن صورت گیرد که شامل مطالعات زمین‌شناسی و پتروفیزیکی مخزن و همینطور بررسی جریان سیال در محیط متخلخل مخزن می‌باشد. مدل‌سازی تولید، تعداد و مکان چاه‌ها در میدان، بررسی عدم قطعیت در مدل مخزن، جدول زمانی تولید و نرخ تولید بهینه وظایفی است که مهندس مخزن در طی تولید از چاه باید انجام دهد. یکی از اقدامات مهم برای مخزن، ازدیاد برداشت است زیرا مخزن عمر محدودی داشته و استفاده از منابع آن بستگی به نحوه برداشت دارد. در ازدیاد برداشت سعی بر این است تا با کارگیری روش‌های متعدد، بتوان به صورت بهینه از مخزن برداشت کرد.
در واقع مهندس مخزن با اطلاعات کامل و دقیق از مخازن زیرزمینی، تلاش می‌کند تا حالت بهینه تولید را مدل‌سازی کند. البته میزان تولید تنها وابسته به امور تخصصی نیست و وضعیت سیاسی، اقتصادی و ... بر آن نیز تاثیر می‌گذارد که در نهایت در تیم مدیریت مخزن تصمیم گیری نهایی انجام می شود.
کار مهندسین مخازن معمولا به دو صورت شبیه سازی مخزن و شرایط تولید و یا کار در آزمایشگاه‌های سنگ و سیال مخزن به منظور بررسی دقیق برهمکنش سیال و سنگ در مخرن است. از این رو تسلط بر دروس ریاضی، توانایی در برنامه نویسی و کدزنی و درک مدل‌سازی، می‌تواند به دانشجویان این گرایش کمک فراوانی کند.
از جمله مهمترین دروس گرایش مهندسی مخزن می‌توان به دروس خواص سنگ و سیال، مهندسی مخازن 1و2، چاه آزمایی، روش‌های ازدیاد برداشت، مخازن شکافدار و شبیه‌سازی اشاره کرد.
مهمترین نرم افزارهای این گرایش عبارتند از:
1- Petrel: نرم افزار صنعتی تحت ویندوز که بسیار کاربردی بوده و برای تفسیر لرزه ای تا ساخت مدل استاتیک مخزن استفاده میشود.
2- Eclipse: یکی از جامع ترین نرم افزارهای مهندسی مخزن که شامل مدل‌سازی مخزن، شبیه سازی حرکت سیالات مخزن، طراحی بهره‌برداری از چاه، چاه آزمایی و غیره می باشد.
3- CMG: نرم افزار شبیه‌ساز مخزن ساخت کانادا بوده که از Eclipse کاربرد صنعتی و امکانات کمتری داشته ولی محیط گرافیکی آن ساده تر است.
4- نرم افزارهای چاه آزمایی مانند Saphir، FAST، Weltest 200 و Pansys برای آنالیز تست‌های فشار در مخزن
راهیان نفت
اولین دپارتمان تخصصی و جامع مهندسی نفت